Bệnh, bệnh là do tánh sanh, cái tánh trong đó nó có cái gì? Tham sân si hỉ nộ ái ố dục, à, vì cái tham sân si hỉ nộ ái ố dục mà bất minh thì sanh ra gì? Sanh ra cái bệnh hoạn, không có mực thước.
Tham không chịu hướng thượng, à, nếu mà tham hướng thượng thì thanh nhẹ và tham tiến tới sự sáng suốt vô cùng ở bên trên thì đâu có còn sự tham lặt vặt tại thế.
Sân cũng vậy, biết đó, phải có bản chất đó mới làm cái bàn đạp xuất phát đi lên. Sự si mê suy nghĩ về tiến hóa sẵn có của chúng ta ở nội tâm và hướng thượng thì chúng ta cũng phải tìm mãi tìm mãi của chúng ta, chính sự sáng suốt đó ở trong ta có.
Hỉ lực vui vẻ, vui vẻ mà chấp nhận bất cứ một hoàn cảnh gì xảy đến, luôn luôn ở trong thái độ hoan hỷ chứ không có rắn mắc đối với người khác thì đó kêu bằng hướng thượng.
Còn nộ là gì ? Nộ là sự nóng nảy bực tức mà hướng thượng thì nó xuất phát và phóng thông đi bất cứ nơi nào.
Ái là khi mà phóng được lên rồi mới thức giác, sau cái thức giác đó mới thương yêu tất cả. Chính sự sống của chúng ta không có xung quanh làm sao chúng ta sống, không có Bề Trên chúng ta cũng không sống, không có sự thanh nhẹ của cả càn khôn vủ trụ thì chúng ta cũng không sống, thấy hông ?
Đó, cái Ô là sự đen tối mọi người đều có nhưng mà cái đen tối đó nó cũng có cái hữu ích, cái bản chất tham sân si hỷ nộ ái ố dục là bản chất của Thượng Đế, mà trong đó kêu bằng hướng thượng, hóa giải tới vô cùng. Đó những sự ác, sự trược, sự đen tối đó làm cho mình thấy nó chậm trễ nhưng mà mình hướng về sự vô cùng thì nó có cái tánh chất đó mà vô cùng rồi thì vô cùng tăm tối, vô cùng trược mà chúng ta lấy cái ý chí phóng vào sự vô cùng đó thì sự vô cùng đó sẽ tan, sự tăm tối đó sẽ biến đổi tới sự sáng suốt.
Dục tính của con người cũng vậy nữa, dục không phải là giao cấu mới là dục nhưng mà muốn đủ thứ, đó là dục, mà chúng ta dục hướng thượng, chúng ta dục hóa giải, chúng ta dục tiến triển tới vô cùng tận thì cái dục đó nó đưa lại cái sự thanh nhẹ cho chính chúng ta, thấy hông ?
Cho nên con người nó bệnh ở chỗ nào? Nó bệnh vì sự tri giác của nó cạn sệt, nó vung bồi cái tánh tham sân si trong chốc lát mà thôi vì cái đó mới sanh ra cái bệnh hoạn. Nếu nó biết xữ dụng tham sân si hỉ nộ ái ố dục tới vô cùng thì nó đâu có bị kẹt ở trong cái lề lối tham sân si của người đời nữa thì cái tâm nó mới vị tha, tâm nó mới thật sự thương yêu và xây dựng cho chính nó và ảnh hưởng những người xung quanh, Chứ tại sao những người thiền giác càng ngày lại càng thông minh và càng dễ dãi hơn là sao ? Nó hiểu nó và nó vung bồi cái thực chất của nó tiến tới vô cùng thì càng ngày càng sáng suốt hơn.
